Hiện nay, yêu cầu về chuẩn đầu ra tiếng Anh đã trở thành yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc tốt nghiệp của nhiều sinh viên. Theo các chuyên gia giáo dục, nhiều sinh viên bị “lỡ hẹn” tốt nghiệp mỗi năm không phải vì tiêu chuẩn quá khó mà phần lớn đến từ bản thân sinh viên và các yếu tố khách quan khác. Dưới đây là những nguyên nhân và thách thức đang cản trở sinh viên hoàn thành chuẩn ngoại ngữ để ra trường đúng hạn.

1. Tiêu Chuẩn Ngoại Ngữ Và Vai Trò Của Nó Trong Đào Tạo Đại Học

Chuẩn đầu ra ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, được xem là một yêu cầu quan trọng trong hệ thống giáo dục đại học hiện đại. Nhiều trường đại học yêu cầu sinh viên phải đạt trình độ tiếng Anh tối thiểu trước khi được xét tốt nghiệp. Theo các chuyên gia, yêu cầu này không chỉ đảm bảo sinh viên có thể tiếp cận nguồn tri thức quốc tế mà còn giúp họ tự tin hơn khi bước vào thị trường lao động ngày càng toàn cầu hóa.

TS Nguyễn Thanh Hùng, Trưởng Ban Đào tạo tại Đại học Bách Khoa Hà Nội, cho biết: “Nhân lực muốn làm việc được trong các ngành kỹ thuật – công nghệ ở bối cảnh môi trường quốc tế hóa cần có khả năng tiếng Anh nhất định.” Tuy nhiên, nhiều sinh viên vẫn gặp khó khăn trong việc đạt chuẩn ngoại ngữ này.

2. Những Nguyên Nhân Chính Dẫn Đến Việc Sinh Viên Bị Chậm Tốt Nghiệp

Mặc dù các tiêu chuẩn đầu ra ngoại ngữ không được cho là quá cao, nhiều sinh viên vẫn không thể đạt được và dẫn đến việc bị chậm tốt nghiệp. Có một số nguyên nhân chính góp phần vào vấn đề này:

2.1. Nền Tảng Ngoại Ngữ Ban Đầu Không Tốt

Sinh viên đến từ vùng nông thôn hay gia đình có hoàn cảnh khó khăn thường có nền tảng ngoại ngữ yếu hơn so với sinh viên từ thành phố hoặc gia đình có điều kiện. Những học sinh này thường không được học tiếng Anh một cách bài bản từ sớm, do đó khi lên đại học, họ phải đối mặt với một áp lực lớn hơn trong việc cải thiện ngoại ngữ của mình.

2.2. Áp Lực Học Tập Và Thời Gian Hạn Chế

Nhiều sinh viên, đặc biệt là các bạn theo học các ngành học nặng như kỹ thuật, thường phải tập trung nhiều thời gian cho các môn chuyên ngành. Điều này khiến họ ít có thời gian đầu tư vào việc học ngoại ngữ. Ngoài ra, vào những năm cuối, nhiều sinh viên phải thực tập hoặc đi làm thêm, dẫn đến việc xao nhãng việc học tiếng Anh.

2.3. Tâm Lý Học Nước Đến Chân Mới Nhảy

Một số sinh viên có xu hướng trì hoãn việc học ngoại ngữ cho đến khi gần đến thời điểm tốt nghiệp mới tập trung để thi lấy chứng chỉ. Tuy nhiên, ngoại ngữ không phải là một môn học có thể tích lũy nhanh chóng. TS Lê Anh Đức, Phó Trưởng Phòng Quản lý Đào tạo Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, cho rằng: “Ngoại ngữ phải được học dần dần, không thể tích lũy cấp tập, nhiều sinh viên đến cuối năm mới bắt đầu học tiếng Anh và điều này khiến họ không đạt yêu cầu.”

3. Chênh Lệch Giữa Các Chương Trình Đào Tạo

Một điểm đáng chú ý là tỷ lệ sinh viên chậm tốt nghiệp vì vướng chuẩn tiếng Anh thường cao hơn ở các chương trình đào tạo chuẩn, nơi tiếng Việt là ngôn ngữ giảng dạy chính. Ngược lại, các sinh viên theo học chương trình tiên tiến hoặc các chương trình học bằng tiếng Anh thường không gặp vấn đề này. Chẳng hạn, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp muộn tại Đại học Kinh tế Quốc dân đối với các chương trình học 100% bằng tiếng Anh chỉ khoảng 5%, trong khi ở các chương trình học bằng tiếng Việt lên đến 20%.

Điều này cho thấy, sinh viên có nền tảng tiếng Anh tốt từ đầu thường không gặp khó khăn trong việc hoàn thành chuẩn ngoại ngữ. Ngược lại, những sinh viên yếu tiếng Anh thường gặp nhiều thách thức hơn khi tiếp cận với chuẩn đầu ra này.

4. Khó Khăn Từ Phía Sinh Viên

Nhiều sinh viên từ các vùng nông thôn hoặc có hoàn cảnh khó khăn gặp trở ngại lớn về kinh tế trong việc học thêm tiếng Anh. Họ phải trang trải học phí và sinh hoạt phí, đôi khi còn phải đi làm thêm để hỗ trợ gia đình, điều này khiến việc học ngoại ngữ trở nên khó khăn hơn.

Theo đại diện Trường Đại học Thương mại, “Một số sinh viên phải đi làm thêm để trang trải học phí và sinh hoạt, điều này khiến họ thiếu thời gian học ngoại ngữ.” Thêm vào đó, các khóa học tiếng Anh ngoài giờ hoặc các lớp học nâng cao đòi hỏi chi phí mà không phải sinh viên nào cũng có thể đáp ứng.

5. Giải Pháp Cải Thiện Vấn Đề

Để giảm thiểu tình trạng sinh viên bị chậm tốt nghiệp do vướng chuẩn đầu ra tiếng Anh, các trường đại học cần đưa ra các giải pháp hỗ trợ phù hợp, như tổ chức các lớp học ngoại ngữ từ sớm, cung cấp học bổng hoặc hỗ trợ tài chính cho các sinh viên có hoàn cảnh khó khăn để họ có thể học ngoại ngữ một cách nghiêm túc.

Ngoài ra, sinh viên cần thay đổi tâm lý “nước đến chân mới nhảy”, mà nên lên kế hoạch học ngoại ngữ từ sớm, dành thời gian đều đặn để học và tích lũy kiến thức thay vì chỉ học cấp tập vào những năm cuối.

Kết Luận

Chuẩn đầu ra tiếng Anh là yêu cầu cần thiết để đảm bảo sinh viên có đủ khả năng làm việc trong môi trường toàn cầu hóa. Tuy nhiên, những khó khăn về nền tảng ngoại ngữ, áp lực học tập và điều kiện kinh tế đã khiến nhiều sinh viên gặp khó khăn trong việc đạt chuẩn này. Để giải quyết vấn đề, cả trường học và sinh viên cần có những biện pháp chủ động và phù hợp hơn, từ việc hỗ trợ học tập đến việc lập kế hoạch học tiếng Anh sớm và đều đặn.